Квіток на выхад. У Мінску паставілі мультымедыйны перформанс Exit

Exit — мультымедыйны перформанс, які робіць вялікая каманда артыстаў, пад кіраўніцтвам Сяргея Паяркова, харызматычнага харэографа, вядомага сваімі эксперыментальнымі пастаноўкамі ў рамках розных мінскіх харэаграфічных тусовак. Exit — адзін з самых масавых перформансаў у Мінску, пасля прэм'еры 13 верасня Cяргей Паяркоў сказаў: «Спадзяюся, нас стане яшчэ больш..»

Павялічыць

Праходзіць перформанс у рамках Арт-фестывалю «Міфалагема тысячагоддзя» Алеся Родзіма. Татальная экспазіцыя Родзіма запаўняе ўсю прастору велізарнага цэха Ok16. Карціны, такое адчуванне, вісяць паўсюль, велізарныя палотны навісаюць над гледачом. Відэамапінг падсвечвае карціны ў розных месцах, і ад гэтага трывожная атмасфера карцін Родзіма яшчэ больш узмацняецца. Выкарыстоўваецца шмат светлавых акцэнтаў, зала асвятляецца то з аднаго боку, то з іншага (узнікаюць класныя эфекты, калі святло бʼе прама над галовамі). Гледачы не маюць пэўных месцаў для сядзення, яны могуць стаяць або хадзіць, дзе захочуць, і калі губляеш увагу падчас дзеяння, карціны Родзіма дапамагаюць засяродзіцца ізноў… Па сутнасці, Exit можна назваць імерсіўнай экскурсіяй па «Міфалагеме тысячагоддзя», хоць, наколькі я зразумеў, для арганізатараў сувязь двух праектаў у нейкай ступені ўмоўная.

Выстава Родзіма прысвечана феномену берлінскага арт-сквота «Тахелес», а Exit — падзенню Берлінскай сцяны. У цэнтры залы стаіць вялікі стол-пастамент, на якім падсвечана карта падзеленага Берліна. Але нейкіх канкрэтных адсылак да падзей, нейкай выразнай сюжэтнай лініі, драматургіі ў дзеі няма. Гэта такая імпрэсія пра разбурэнне Берлінскай сцяны ў выглядзе пластычных эцюдаў.

Павялічыць

Напачатку я падышоў да ўваходу ў залу, ён быў завешаны вялікімі старымі дыванамі. Можна было прайсці між дываноў, а можна было пралезці праз дзіркі, прарэзаныя ў іх сярэдзіне. Патрапіўшы ўнутр, я атрымаў адразу моцны пражэктар у вочы. Заходжу ў вялікую прасторную залу, адчуваю разгубленасць, хоць на выставе я ўжо быў не адзін раз. Людзі паступова запаўняюць залу, куды ісці не вельмі зразумела. З цікаўнасцю разглядаю тых, хто залез на палеты і невялікія подыумы: гэта ўжо артысты?

Павялічыць

Пытанне вельмі дарэчнае, таму што дзеянне пачынаецца сярод натоўпаў гледачоў. Раптам я звяртаю ўвагу на дзяўчыну, якая канвульсіўна рухае рукамі і нагамі. Я разумею, што дзеянне пачалося. Вакол перформераў адразу ўзнікаюць колы ўвагі. Раптам заўважаю, што вялікая колькасць людзей накіравалася да стала, дзе намаляваная карта Берліна. Людзей вельмі шмат, падабрацца бліжэй у мяне не атрымліваецца. Здалёку я бачу, што хлопец і дзяўчына стаяць з розных бакоў стала і глядзяць адзін на аднаго.

Але мне пашанцавала, менавіта з майго боку пачаўся іншы пластычны эцюд. Некалькі перформераў сталі прапаўзаць да стала як раз побач са мной, натоўп інстынктыўна рассунулася, і я апынуўся ў першых шэрагах. Я адразу сядаю, як гэта прынята на еўрапейскіх вулічных фестывалях, і прапаную сесці людзям побач са мной, так будзе лепш відаць людзям за намі. Мяне не слухаюцца. Мне здаецца, вельмі многія могуць папракнуць арганізатараў, маўляў, прастору арганізавана незразумела, не было нічога відаць, хоць па вялікім рахунку, гэта мы самі арганізаваны незразумела і пастаянна перашкаджаем адзін аднаму. Гэта няўменне арганізавацца робіць умоўны «уваходны квіток» на Exit значна даражэйшым.

Павялічыць

Артысты ляжаць на падлозе. Дзяўчына, якая стаіць ля стала, дастае сшытак, вырывае аркуш, і вось у яе ў руках аказваецца папяровы караблік. Такія ж караблікі раптам аказваюцца ва ўсіх перформераў, гэтымі караблікамі яны «плаваюць» адзін па адным, падымаюцца, караблікі плаваюць, плывуць ужо па гледачах. Я бачу, як артыстка прапануе караблік глядачцы, якая няёмка бярэ яго і пакідае, не ведаючы, што з ім рабіць. Падчас спектакля шмат разоў узнікаюць моманты, калі гледачам ненастойліва прапануюць стаць часткай дзеяння. Некалькі чалавек нават пагадзіліся і станавіліся часткай дзеяння то тут, то там. На спектакль Exit уваход вольны, проста гэта цана, якую не ўсе хочуць плаціць.

Далей тэма караблікаў працягваецца вялікай сцэнай з маракамі і капітанам, дзеянне яшчэ некалькі разоў пранікае ў іншыя лакацыі вялікай залы (у адным з эпізодаў натоўп граміць ў куце стары аўтамабіль), але асноўная гісторыя ўзнікае вакол гэтага стала. Некалькі разоў падчас спектакля да яго прыліваюць хвалі перформераў, спрабуючы наладзіць кантакт з двух бакоў, пакуль у канцы гэта нарэшце не атрымліваецца.

Значыць, што Берлінская сцяна ў Exit — гэта больш пра пераадоленне чалавечай разʼяднанасці. Чалавек выглядае ў гэтых шматлікіх эцюдах слабым, напалоханым, недаверлівым. Усе гэтыя слабасці не так лёгка пераадолець, нешта ўнутры нас не дае нам быць правільнымі і добрымі. У нас атрымаецца, калі мы будзем працягваць зноў і зноў.

Адсутнасць зладжанага сюжэту і нейкіх гістарычных адсылак можна было б паставіць спектаклю ў папрок, калі б Сяргей Паяркоў ставіў перад сабой нейкую канкрэтную задачу, але яна як раз сфармуляваная максімальна абстрактна: «Падзенне Берлінскай сцяны стала еўрапейскім сімвалам барацьбы і яднання двух сусветаў, спосабаў мыслення». Адказы на пытанні, хто з кім змагаецца і што за спосабы мыслення раптам былі абʼяднаны, здаецца, далі б спектаклю вялікую канцэптуальную складнасць, а, можа быць, наадварот ускладнілі бы яго. Магчыма ў прасторы цэха можна паказаць толькі такую ​​максімальна абстрактную версію падзей 1989 года.

Павялічыць

Што ў праекце атрымалася, дык гэта стварыць сапраўды маштабную дзею, у якой задзейнічана нейкая варʼяцкая колькасць незалежных артыстаў. Візуальна і музычна спектакль захоплівае і забаўляе. І калі настроіцца на правільную хвалю і не бегаць па зале ў пошуках сюжэтных звязкаў, то можна стаць сведкам немагчымай прыгажосці, настолькі атрымалася артыстам пагрузіцца ў гэтыя абстракцыі пошуку магчымасці кантакту людзей адзін з адным.

Выйсце ёсць, як бы кажуць арганізатары перформанса, але яно не даецца нам проста так.

Фоты: FB-старонка мерапрыемства

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0