З якога ўзросту пачынаюцца першыя збоі ў працы мозгу і як іх запаволіць? Вучоныя далі адказ

Каб зразумець, калі і чаму пачынаецца старэнне мозгу, а таксама як можна паўплываць на гэты працэс, вучоныя з Універсітэта Стоўні-Брук у ЗША правялі маштабнае даследаванне, піша Science Alert.

Яны прааналізавалі даныя сканавання мозгу і вынікі кагнітыўных тэстаў з чатырох незалежных буйных даследаванняў, у якіх удзельнічала 19 300 чалавек. Высветлілася, што крывая дэградацыі мозгу ва ўсіх людзей аднолькавая, а значыць, працэс старэння сапраўды падпарадкоўваецца пэўным заканамернасцям.

Паводле даследавання, першыя прыкметныя змены ў мозгу з’яўляюцца ў сярэднім у 44 гады. Менавіта ў гэтым узросце пачынаюцца першыя дэгенератыўныя працэсы, якія затым паскараюцца і дасягаюць піку ў 67 гадоў.

Далей вучоныя паспрабавалі зразумець, якія механізмы ляжаць у аснове гэтага працэсу. Яны вывучылі, якія зоны мозгу старэюць хутчэй за іншыя, і параўналі гэтыя даныя з картай экспрэсіі генаў.

Аналіз фізіялагічных біямаркераў і генетычных даных паказаў, што асноўным фактарам, які запускае старэнне мозгу, з’яўляецца інсулінавая рэзістэнтнасць нейронаў. Гэта азначае, што з узростам клеткі горш засвойваюць глюкозу — асноўную крыніцу энергіі для мозгу. У выніку ўзнікае энергетычны дэфіцыт, які парушае працу нейронных сетак, пагаршае перадачу сігналаў і, урэшце, прыводзіць да кагнітыўных парушэнняў.

Атрыманыя даныя дазволілі аўтарам выказаць гіпотэзу аб тым, што папаўненне або аднаўленне энергетычных рэсурсаў нейронаў можа запаволіць старэнне мозгу і стаць патэнцыйным метадам лекавання нейрадэгенератыўных захворванняў.

Вучоныя праверылі сваю гіпотэзу на групе з 101 чалавека векам ад 40 да 79 гадоў, якім давалі дабаўкі кетонаў — злучэнняў, што павышаюць адчувальнасць нейронаў да інсуліну і абараняюць іх ад метабалічнага пашкоджання.

Кетоны даваліся ў строга нармаваных дозах, з улікам вагі, а іх эфект параўноўвалі з глюкозай, каб дакладна вызначыць уплыў кетагеннай тэрапіі.

У выніку пасля прыёму кетонаў працэсы дэградацыі мозгу стабілізаваліся, асабліва ва ўдзельнікаў ад 40 да 59 гадоў.

Як тлумачаць аўтары ў сваім артыкуле, апублікаваным у часопісе Proceedings of the National Academy of Sciences, у сярэднім узросце нейроны адчуваюць энергетычны стрэс, але ўсё яшчэ застаюцца жыццяздольныя. Калі ў гэты перыяд забяспечыць іх альтэрнатыўнай крыніцай энергіі, можна аднавіць іх функцыі. Аднак у пазнейшым узросце працяглае «галаданне» нейронаў можа запусціць каскад незваротных працэсаў, што знізіць эфектыўнасць любога ўмяшання.

Атрыманыя высновы, паводле спецыялістаў, змяняюць падыход да прафілактыкі старэння мозгу. Замест таго, каб чакаць з’яўлення кагнітыўных сімптомаў, якія могуць не праявіцца, пакуль шкода не стане значнай, дактары могуць загадзя вызначаць людзей з групы рызыкі па нейраметабалічных маркерах і праводзіць умяшанне ў крытычнае акно магчымасцей — ва ўзросце 40—59 гадоў, калі нейроны яшчэ застаюцца гнуткімі, але ўжо адчуваюць стрэс.

• 29
• 0
• 0
• 2
• 1
• 1
• 0
• 0