Naftapierapracoŭka pierastała być załatoj žyłaj biełaruskaj ekanomiki.
Hrupy kampanij «Trajp» i «Juniviest-M», suprać jakich Jeŭrasajuz uvioŭ ekanamičnyja abmiežavańni, zarabili svoj kapitał pieradusim dziakujučy šmathadovamu ŭdzieł u pierapracoŭcy nafty. Chto jašče pracuje na naftavym rynku, i čamu na im nie źjaŭlajucca novyja pryvatnyja kampanii?
Zakrytaja kvota
U pačatku i siaredzinie 2000-ch, kali abjomy biazmytavaj rasijskaj nafty, jakaja pastaŭlałasia ŭ Biełaruś, nabyli hihanckija abjomy, byli dziasiatki kampanij, achvotnych pierapracoŭvać jaje. Dla rasijskich karparacyj pracavać u našaj krainie było bolš prybytkova, čym u siabie na radzimie, praz asablivaści zakanadaŭstva. U vyniku za 2007—2010 ekspart nafty i naftapraduktaŭ pieravysiŭ $30 miljardaŭ.
Dazvoł na pracu davaŭ asabista Alaksandr Łukašenka. Jašče ŭ 2003 jon zahadaŭ stvaryć uradavuju kamisiju na čale z Anatolem Tozikam, jakaja b prymała zajaŭki ad kampanij na impart i pierapracoŭku nafty. Niekatoryja z udzielnikaŭ kamisii, syšoŭšy z urada, stali daradcami ŭ rasijskich kampanijach… Praŭda, kančatkovaje rašeńnie — jakaja kvota dastaniecca jakoj kampanii — zastavałasia niepasredna za Łukašenkam.
Novyja praviły
Jašče niekalki hadoŭ tamu ŭ krainie naličvałasia kala 20 apierataraŭ, ale ciapier ich kolkaść źmianšajecca. «Naftapierapracoŭka była prybytkovaj niekalki hadoŭ tamu. Ale situacyja źmianiłasia. Praca na ŭnutrany rynak ciapier nie prynosić prybytku», — tłumačyć ekśpiert u halinie enierhietyki Taćciana Manionak. Za 2010 salda Biełarusi pa handli naftaj i naftapraduktami było admoŭnym — minus $1,5 miljarda. U 2011 situacyja jašče pahoršała — z ulikam viartańnia mytaŭ u biudžet Rasii salda skłała minus $2 miljardy.
«Ja nie dumaju, što dla Juryja Čyža naftapierapracoŭka — heta hałoŭnaja krynica prybytku. Jahony biznes razhalinavany, što dapamahaje pieraadolvać kryzisnyja situacyi. «Trajpł» dasiahnuŭ pośpiechu i praz peŭnuju blizkaść da ŭładaŭ, i praz efiektyŭnuju pracu mieniedžaraŭ», — miarkuje Taćciana Manionak. Bolš za toje, pa jaje słovach, u apošni čas «Trajpł» moh i nie zajmacca naftapierapracoŭkaj. Toje samaje i z «Juniviest-M» Anatola Tarnaŭskaha — kampanija, raskruciŭšysia na nafcie, ciapier zarablaje na inšym — na nieruchomaści.
Roŭna padzieleny rynak
Zamiest biełaruskich pryvatnikaŭ, dola jakich na rynku naftapierapracoŭki źmienšyłasia da minimumu, na avanscenu vyjšli rasijskija karparacyi. Zhodna z zakanadaŭstvam, pierapracoŭkaj mohuć zajmacca tolki kampanii-rezidenty, tamu rasijcy dziejničajuć praz svaje miascovyja pradstaŭnictvy. «Łukojłu», «Tatnafcie», TNK i inšym kampanijam, jakija zavoziać svaju syravinu na naftapierapracoŭčyja zavody Biełarusi, naležyć 50% kvotaŭ. Druhuju pałovu atrymlivaje čaćviorka dziaržaŭnych kampanij. Heta «Biełaruskaja naftavaja kampanija», «Biełarusnafta», «Naftan», «Mazyrski NPZ».
Ciapier čytajuć
«Adnavili hramadski paradak, nie sastupiŭšy patrabavańniam novych vybaraŭ». Što piša Hrokipiedyja pra pratesty, Łukašenku, movu i jak dzielić spadčynu VKŁ
Kamientary