Мы яшчэ не дасягнулі таго ўзроўню менталітэту, каб жыць без важдзёў, каралёў ды ўсялякіх “фюрэраў”. Яшчэ некалькі дзесяцігоддзяў нам будзе патрэбны вельмі моцны ўладар. Нічога ня зробіш, так склалася.
Сёньня Беларусь перажывае такі перыяд, калі вышэйшы кіраўнік успрымаецца увогуле не як звычайны чыноўнік-найміт (як казаў Казулін), а як нейкі “звышчалавек”, які ўсё ведае, усемі кіруе, усё вырашае, ды ніколі не памыляецца. Відавочна, гэта нейкі псыхалягічны комплекс, які застаўся нам ад панаваньня саўка ды імперыялізму. Змагацца зь ім – цяжкая справа, павінна прайсьці шмат часу, каб гэта панаваньне зышло. А можа з такімі рэчамі змагацца ўвогуле няма сэнсу – толькі час усё вырашыць.
І што тады рабіць? Чакаць дзесяцігоддзі, пакуль узрастуць новыя пакаленьні? Дык яны ж таксама гэтым комплексам захварэюць! Ці можа пераконваць людзей у тым, што цары, важдзі ды генсэкі ўжо не існуюць? Не, гэта ня выйсьце.
А што, калі ў стане дэмсілаў з’явіцца такі “звышчалавек”? Ідэйны, сумленны, аўтарытэтны, харызматычны, духоўна моцны? Кшталту Марціна Лютэра Кінга ці Махатмы Ганьдзі? За гэтымі геніямі пайшлі тысячы, а іх супраціў зламаў самыя моцныя сістэмы нянавісьці ды каланіялізму ў сьвеце. Яны былі сапраўднымі лідэрамі ў поўным сэнсе гэтага слова. Мабыць, і нам патрэбны такі чалавек? Які б меў фундамэнтальную ідэю, чыстае сумленьне, вялікі аўтарытэт, моцную харызму, вакол якога гуртаваліся б аднадумцы, якія б перанялі яго асноўную ідэю ды распаўсюджвалі яе далей, якога б паважала і старое і малое пакаленьне, і інтэлігенты і працоўныя?
Патрэбны. Па-першае, не чалавек-палітык, а чалавек-ідэя, чалавек, які б увасабляў сабой адзіную ідэю.
І тады наш народ, з яшчэ моцным тым самым комплескам, убачыць, што з’явіўся новы “звышчалавек”, і пачне да яго цягнуцца. Мы яшчэ не дасягнулі таго ўзроўню менталітэту, каб жыць без важдзёў, каралёў ды ўсялякіх “фюрэраў”. Яшчэ некалькі дзесяцігоддзяў нам будзе патрэбны вельмі моцны ўладар. Нічога ня зробіш, так склалася.
Дык чаму тады такога лідэра не было на выбарах у 2006 годзе? Дэмсілы, мабыць, спадзяваліся на ўкраінскі сцэнар? Але параўнайце Кучму з Лукашэнкам! Галоўнае адрозьненьне – лідэрства ды аўтарытэт. На маю думку, Лукашэнка б мог і не фальсіфікаваць выбары – адсоткаў 50-55 атрымаў бы. Чаму? Таму што як раз Лукашэнка і ўвасабляе сабой таго самага “фюрэра”, чалавека-ідэю, да якога так цягнецца народ! Але народ між тым не заўважыў, якога кшталту “фюрэра” ён абраў. І вось вынік – 13 гадоў жорсткай дыктатуры.
Але дабро рана ці позна ўсё ж перамагае. Гэта таксама ведаюць усе – ці з амерыканскіх фільмаў, ці з дзіцячых казак. Таму, каб перамагчы рэжым, нам патрэбна не “каляровая рэвалюцыя”, а моцны чалавек-ідэя, які б сумяшчаў у сабе сумленнасьць, аўтарытэт, духоўнасьць ды непахісную волю. І калі ён прыйдзе да улады, першае, што ён павінен будзе зрабіць – дапамагчы народу пазбавіцца ад комплексу “фюрэра”.
Пакуль такіх людзей у нас няма, але ёсьць адна кандыдатура на гэтае месца. Ён ужо чалавек-ідэя, але пакуль яшчэ крыху не “фюрэр”. Праз гадоў дзесяць ён мае ўсе шанцы стаць вышэйшым кіраўніком. І нашая справа – зрабіць яго такім.
Ціханоўская пра мужа: Увесь ягоны свет перакулены21
Каментары