Зямля пакрываецца пластыкам: навукоўцы прыводзяць лічбы і б'юць трывогу
Зямляне ўсяго за нейкіх 65 гадоў здолелі вырабіць 8,3 мільярда тон пластмасы. Прыкладна столькі ж важаць 25 тысяч нью-ёркскіх хмарачосаў Эмпайар-стэйт-білдынг або 1 мільярд сланоў. Усё гэта падлічылі амерыканскія навукоўцы з каліфарнійскага Універсітэта Санта-Барбары, якія апублікавалі свае высновы ў часопісе «Science Advances».
Самая вялікая праблема заключаецца ў тым, што многія прадукты з пластыка, такія як упаковачны матэрыял і поліэтыленавыя пакеты, выкарыстоўваюцца вельмі нядоўга, а затым выкідваюцца.
Больш за 70% усёй вырабленай пластмасы цяпер валяецца на смеццевых звалках ці проста забруджвае навакольнае асяроддзе, у тым ліку — сусветны акіян.
Пад кіраўніцтвам прамысловага эколага Роланда Гейера навукоўцы ацанілі, колькі ўсяго пластмасы было выраблена ў свеце, як і дзе ўсе гэтыя палімеры выкарыстоўваюцца і дзе яны ў выніку аказваюцца.
Вось асноўныя высновы навукоўцаў:
- у свеце выраблена 8 300 000 000 тон пластмасы;
- палова яе была выраблена за апошнія 13 гадоў;
- каля 30% усёй вырабленай раней пластмасы да гэтага часу знаходзіцца ў абароце;
- з усёй выкінутай пластмасы толькі 9% было перапрацавана;
- каля 12% было спалена, 79% адпраўлена на сметнікі;
- самы кароткі тэрмін выкарыстання вырабаў з пластмасы — ва ўпаковачнае галіны: менш за год;
- самы доўгі тэрмін выкарыстання вырабаў з пластмасы — у будаўнічай індустрыі і машынабудаванні;
- калі цяперашняя тэндэнцыя вытворчасці захаваецца, да 2050 года будзе выраблена 12 мільярдаў тон пластмасы;
- у 2014 годзе ў Еўропе перапрацоўвалася 30% пластыкавых адходаў, у Кітаі — 25%, у ЗША — 9%.
Спосабаў назаўжды пазбавіцца ад пластмасы няшмат. Яе можна знішчыць тэрмічным спосабам у працэсе піролізу або проста спаліць, хоць апошні варыянт шкодны як для чалавека, так і для навакольнага асяроддзя.
Так што горы пластыка працягваюць расці, і, як сцвярджае Роланд Гейер і яго калегі-эколагі, яго ўжо назапасілася столькі, што пластмасай можна цалкам пакрыць вялікую краіну, такую як Аргенціна.
«Мы не стамляемся паўтараць: немагчыма справіцца з тым, што нельга падлічыць. Таму наша ідэя ў тым, каб проста прадставіць свету гэтыя лічбы, не сцвярджаючы пры гэтым, што менавіта трэба рабіць, і проста пачаць на гэтую тэму канструктыўную дыскусію», — кажа навуковец.
Цяпер чытаюць
Радыёвядучы расказаў пра ўнутраную кухню АНТ — і пра тое, як ператварыўся ў палітвязня3
Каментары