«Вяртацца будзем не заўтра». Купалавец Алег Гарбуз пра гастролі ў Францыі, ролю Ашурка і трагізм часу
Днямі Алег Гарбуз пакінуў у фэйсбуку допіс, першыя радкі якога гучалі нечакана: «Адарваўся ад родных «Купалаўцаў» і паляцеў у незалежнае плаванне з Новым тэатрам, Варшава». Праскочыла думка: няўжо знаны акцёр пакінуў «Купалаўцаў»?
Інтрыга захоўвалася, пакуль з акцёрам дамаўляліся наконт гутаркі. Ён не мог вымеркаваць час на яе. Пісаў, што пераязджае, пераносіць рэчы — не можа адказаць. І вось званок.
«Што вы! Гэта часова! Гэта не тое, каб назаўжды! Гэта я на гастролі ад’ехаў!» — патлумачыў Алег Гарбуз.
Спектакль пра беларускіх палітвязняў у Францыі праходзіць з аншлагам
Цяпер акцёр у Францыі. Туды ён разам з трупай Новага тэатра выправіўся на тыднёвыя гастролі са спектаклем «1,8 М».
Пастаноўку пра беларускіх палітвязняў ужо пабачылі тэатралы Клермона і Ліёна. Спектаклі прайшлі з аншлагам. Залы на тысячу месцаў былі поўныя.
«І глядач доўга нас не адпускаў на паклоне са сцэны апладысментамі», — адзначаў акцёр.
Чаму такая папулярнасць у спектакля, Алег Гарбуз і сам не ведае.
«Можа, людзі тэатральныя. У Клермоне, дык там насельніцтва 140 тысяч. Можа, водгукі былі неблагія. Мы былі летась тут, праўда, у Рэймсе і Нантэры пад Парыжам. Але там такога не было. Залы былі меншыя і запоўненыя напалову».
Прэм’ера «1,8 М» адбылася ў канцы 2021 года. Паставіў спектакль рэжысёр Іван Вырыпаеў. «1,8 метра» — столькі месца адводзіцца чалавеку ў перапоўненых беларускіх турмах. У пастаноўцы акцёры з Беларусі, Польшчы і Расіі чытаюць лісты і ўспаміны палітвязняў і іх сваякоў.
У спектаклі Алег Гарбуз згадвае Вітольда Ашурка.
«Я не магу сказаць, што ў спектаклі граю Вітольда Ашурка, але я даношу яго лісты з-за кратаў, каторыя ён пісаў. Яны вельмі кранальныя і разумныя. Для мяне іх чытаць і гаварыць ягонымі словамі гонар», — кажа акцёр.
«Рэжысёр хацеў перарабіць спектакль, як толькі выбухнула вайна, але мы адстаялі»
Алег Гарбуз кажа, што пасля спектакляў у Ліёне акцёры традыцыйна сустракаліся з гледачамі. Па праглядзе «1,8 М» засталося пад 150 чалавек.
Гледачы пыталіся, ці ўносілі змены ў пастаноўку пасля таго, як пачалася поўнамаштабная вайна ва Украіне.
«Насамрэч мы змены невялікія ўнеслі, але рэжысёр хацеў перарабіць спектакль цалкам, як толькі выбухнула вайна. Але мы адстаялі, каб спектакль заставаўся ў тым выглядзе, якім ёсць», — расказвае Алег Гарбуз.
Акцёр кажа, што падзеі, якія цяпер адбываюцца ў свеце, адна горшая за другую, але яны не адмяняюць таго, што творыцца ў Беларусі. Трэба даводзіць дзе толькі можна па ўсім свеце, што мы ёсць, што мы застаёмся тымі, кім былі ў 2020 годзе.
«Як вайна ва Украіне не адмяняе рэпрэсій, якія дагэтуль у нас ідуць, і таго калапсу з грамадствам, якое пераязджае базавацца ў іншыя краіны, гэтак жа і вайна ў Ізраілі не адмяняе вайну ва Украіне. Гэта абсалютна розныя падзеі, і на кожную з іх трэба засяроджваць увагу», — удакладняе акцёр.
Алег Гарбуз перакананы, што «той погляд, які беларускія акцёры ў выгнанні даюць на падзеі 2020 года, абсалютна чалавечы і правільны, а не прапагандысцкі».
Купалавец два гады ў эміграцыі. Для яго чужына — выпрабаванне.
Немагчымасць пабачыцца з роднымі — найгоршае ў выгнанні, адзначае ён.
«З плюсоў — я вымушаны шукаць і развівацца. Ніхто тут не стане плаціць за тваё жыццё. Мусіш нешта рабіць увесь час, нават тое, чаго не рабіў у сваёй краіне. На радзіме я не займаўся б перамовамі, не даводзілася дамаўляцца з пляцоўкамі. Карацей, займацца менеджарскімі справамі. Але гэтаму дамо рады».
«Тут трэба не проста знайсці працу, а прыдумаць яе», — дадае ён.
Алег Гарбуз кажа, што ў эміграцыі адчувае сябе абсалютна свабодным у мастацкім выражэнні. Ён рухаецца ў кірунку, які яму падабаецца і які адпавядае рэжысёрскай канцэпцыі.
«У Беларусі такой волі не было б, — заўважае ён. — Там мы не паставілі б таго, што тут, хаця не магу сказаць, каб нашы работы былі максімальна палітызаванымі».
Алегу Гарбузу падабаецца ўсё, што зроблена «Купалаўцамі» ў выгнанні. Сярод спектакляў адзначае «Дзяды», «Гусі-людзі-лебедзі», «Сфагнум».
«Гадзіннік дыктатара свайго не адцікаў»
Алег Гарбуз стараўся не згадваць Купалаўскі тэатр на радзіме, але ноткі настальгіі прамільгнулі, калі ён упамянуў Тэатр імя Юльюша Астэрвы ў Любліне.
«Цікавая акалічнасць, наш купалаўскі і люблінскі тэатры будаваў адзін і той жа архітэктар Адам Казлоўскі. Пра гэта я ведаў, але ў люблінскім тэатры не выпадала быць раней. Пабываўшы, ацаніў падабенства: атмасферу і дробязі — усё так, як у тэатры, у якім я служыў у Беларусі», — адзначыў акцёр.
Алег Гарбуз мяркуе, што вяртання на радзіму чакаць давядзецца доўга.
«Біялагічны гадзіннік нашага дыктатара яшчэ не адцікаў свайго. Гэта адбудзецца яшчэ не скора. Яго падтрымліваюць моцна», — кажа ён.
Купалавец перакананы, што Украіна пераможа, але ён не ўпэўнены, што ёсць план для Беларусі на час пасля перамогі.
«У мяне такое адчуванне, што гэта зацягнецца, — падсумоўвае Алег Гарбуз. — Нам усім трэба настройвацца на тое, што вяртацца назад мы будзем не заўтра. Але да вяртання трэба рыхтавацца і думаць пра яго, вядома».
«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬГлядзіце таксама:
Акцёр Алег Гарбуз: 26 гадоў пры ўладзе — гэта вельмі шмат. А сам ён не сыдзе
У Варшаве рыхтуюць лялечны спектакль пра Купалу па матывах п’есы Караткевіча
Цяпер чытаюць
Новы Нюрнберг. Еўропа стварае Спецтрыбунал па вайне ва Украіне — ці змогуць асудзіць Лукашэнку?1
Каментары