Павышэнне ўзроўню Сусветнага акіяна моцна паскорылася за апошнія 25 гадоў
Амерыканскія кліматолагі вызначылі, што павышэнне сярэдняга ўзроўню Сусветнага акіяна на Зямлі праз глабальнае пацяпленне павольна паскараецца. Паводле звестак, атрыманых з дапамогай спадарожнікавых вымярэнняў за апошнія 25 гадоў, хуткасць росту ўзроўню акіяна кожны год павялічваецца ў сярэднім на 0,084 міліметра, пішуць навукоўцы ў Proceedings of the National Academy of Sciences.
Адзін з відавочных доказаў глабальнага пацяплення на Зямлі — павышэнне сярэдняга ўзроўню Сусветнага акіяна, якое назіраецца з сярэдзіны XIX стагоддзя. Яно адбываецца з-за цеплавога пашырэння акіянскай вады, а таксама ў выніку таяння палярных ледзяных шчытоў ў Арктыцы, Антарктыцы і Грэнландыі, а таксама горных леднікоў. Толькі за XX стагоддзе сярэдні ўзровень мора падняўся на 17 сантыметраў і працягвае расці. Паводле прагнозаў, некаторыя астраўныя дзяржавы ў Ціхім акіяне могуць апынуцца цалкам затопленымі ўжо ў сярэдзіне цяперашняга стагоддзя.
Для стварэння дакладнай мадэлі, якая апісвае дынаміку ўзроўню мора на планеце, амерыканскія кліматолагі пад кіраўніцтвам Роберта Нерэма з Каларадскага ўніверсітэта прааналізавалі апошнія спадарожнікавыя дадзеныя аб дынаміцы сярэдняга ўзроўню Сусветнага акіяна і выявілі, што яго змяненне за апошнія 25 гадоў можна апiсаць, лічачы, што рост адбываецца з пастаянным паскарэннем.
Пры гэтым, каб вызначыць уплыў на ўзровень мора толькі глабальных кліматычных змяненняў і пазбегнуць уплыву на вынік лакальных адзіночных падзей, якія прыводзяць да прыкметных адхіленняў, але не адлюстроўваюць агульных колькасных тэндэнцый, навукоўцы паспрабавалі адняць ад агульнай залежнасці дзве найбуйнейшыя падзеі, што адбыліся за гэты перыяд.
Першай з іх была серыя магутных вывяржэнняў філіпінскага вулкана Пінатуба, што адбылася ў пачатку 90-х гадоў мінулага стагоддзя і мела вялікі ўплыў на клімат Зямлі (у прыватнасці, гэта прывяло да павелічэння сярэдняй тэмпературы і плошчы азонавай дзіры над Антарктыдай).
Другім важным фактарам, які таксама прывёў да лакальнага паскарэння росту ўзроўню акіяна, быў Эль-Ніньё — актыўная фаза цыклічных ціхаакіянскіх паверхневых плыняў, якая прыводзіць да значнага павышэння тэмпературы на Зямлі. Апошняя такая фаза назіралася ў 2015-2016 гадах.
У выніку аналізу атрыманых дадзеных кліматолагі вызначылі сярэднюю хуткасць павышэння ўзроўню мора на планеце, якая склала 2,9 міліметра ў год, з паскарэннем 0,089 штогод.
Зыходзячы з сярэдняй хуткасці павышэння ўзроўню мора, навукоўцы прапанавалі лічыць працэс раўнапаскораным і зрабілі на падставе гэтай мадэлі ацэнку ўзроўню мора у 2100 годзе. Аказалася, што ён мае павялічыцца на 65 сантыметраў у параўнанні з 2005 годам.
Цяпер чытаюць
Бяспалаў канчаткова рассварыўся з Ціханоўскім: Для яго добры толькі адзін чалавек — Пракоп'еў55
Каментары