Навука і тэхналогіі11

Першае масавае выміранне жывёл выклікалі жывёлы

Дакладней, іх больш развітыя суродзічы. Проста як цяпер.

Эдыакарскія выкапні. Фота: Sarah Tweedt, Smithsonian Institution

Масавае выміранне, што адбылося 540 млн год таму, было выкліканае не касмічнымі ці прыроднымі катаклізмамі ці падзеннем метэарыту, пішуць навукоўцы ў часопісе Proceedings of the Royal Society B.

Напярэдадні Кембрыйскага выбуху вельмі хутка знікла мноства відаў — так, нібы іх забіў метэарыт. Як выявілася, эдыакарскія віды былі знішчаныя іх кембрыйскімі суродзічамі. Апошнія былі мабільнымі, маглі актыўна шукаць і паглынаць ежу — і ў выніку «перафарматавалі» акіян пад сябе.

Эдыакарскія віды, што ўзніклі каля 635 млн год таму, вядомыя нам толькі па іх адбітках на камянях — яны не мелі цвёрдай абалонкі, што магла б захавацца да нашых часоў. Эдыакарская біёта была мягкацелай, мела пераважна трубчастую галінастую форму, вяла «сядзячы» лад жыцця. Іх перавага над продкамі была ў тым, што яны маглі выкарыстоўваць кісларод, таксічны для большасці папярэднікаў-мікробаў.

Даследаванне скамянеласцей з Намібіі ўзростам у 545 млн год са слядамі гэтых відаў паказала, што, мяркуючы па хімічным складзе парод, вымерлыя віды не мелі праблем з доступам да кіслароду і ежы. Гэта значыць, што іх знішчыў не планетарны катаклізм, а канкурэнты: «Гэтыя новыя віды [кембрыйскія — НН] былі «экалагічнымі інжынерамі», якія змянілі асяроддзе такім чынам, што выжыванне эдыакарцаў больш складаным», — кажа даследчык універсітэта Вандэрбільта ў Нэшвіле (ЗША) Сайман Дарах.

Жыццё ў эдыакарскім акіяне. Выява: Ryan Somma, Smithsonian National Museum of Natural History. CC-BY-SA-2.0

У хуткім часе па тым выміранні адбыўся так званы Кембрыйскі выбух — выключна хуткае развіццё жывёл, якія не былі нашчадкамі эдыакарскіх ці ранейшых відаў. Прычыны яго называюцца розныя — ад росту канцэнтрацыі кіслароду да развіцця палавога размнажэння і «гонкі ўзбраенняў» між драпежнікамі і іх ахвярамі. Так ці іначай, прычыны вымірання, што папярэднічала Кембрыйскаму выбуху, сталі больш зразумелымі.

«Між тым выміраннем і сённяшнім днём існуюць магутныя паралелі, — кажа Дараз. — Выміранне канца Эдыакара паказвае, што з'яўленне новых формаў паводзін сярод жывёл можа цалкам змяніць цэлае аблічча планеты і разбурыць экасістэмы, і мы, чалавецтва, ёсць самымі моцнымі экасістэмнымі інжынерамі за ўсю гісторыю Зямлі».

Каментары1

Цяпер чытаюць

Мінгандлю выпадкова зліла дакумент, у якім паказала, як і за што налічвае прэміі7

Мінгандлю выпадкова зліла дакумент, у якім паказала, як і за што налічвае прэміі

Усе навіны →
Усе навіны

Пратэсты «пакалення Z» у Марока — забітыя тры чалавекі3

Ты спіш, а мозг працуе. Як з дапамогай простага трука рашаць у сне праблемы і нараджаць ідэі3

Інжынеры стварылі парашут-кірыгамі, які абяцае ідэальна прамы і танны спуск4

На буйным хімзаводзе «Азот» у Пермскім краі прагрымелі моцныя выбухі5

Адроджаныя лютаваўкі Ромул і Рэм адзначылі свой першы дзень нараджэння3

Міліцыя схавала галоўнае — магілёўскі маньяк-ліфцёр ужо сядзеў за згвалтаванне. Але яго не праверылі на датычнасць да забойстваў16

Туск у Капенгагене заклікаў еўрапейскіх лідараў усвядоміць, што вайна ўжо ідзе6

Ілан Маск анансаваў стварэнне канкурэнта Вікіпедыі6

Па Новай Баравой ходзіць мужчына, які пастаянна мяняе абліччы. Хто ён такі?9

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Мінгандлю выпадкова зліла дакумент, у якім паказала, як і за што налічвае прэміі7

Мінгандлю выпадкова зліла дакумент, у якім паказала, як і за што налічвае прэміі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць